Drewno jako materiał budowlany przeżywa ostatnio prawdziwy renesans – coraz więcej osób decyduje się na wybudowanie domu całkowicie z drewna lub chociaż wykorzystanie go do wykończenia elewacji. Choć dzieje się tak głównie przez jego walory estetyczne, drewno to bardzo solidny materiał, który przy odpowiedniej konserwacji przetrwa długie lata.

W niniejszym wpisie przyjrzymy się nieco bliżej właśnie drewnianym elewacjom – przedstawimy ich najpopularniejsze rodzaje, wykorzystywane do nich gatunki drzew, ich zalety i wady oraz, co dla wielu najważniejsze, koszty.

Rodzaje elewacji drewnianych

Elewacje drewniane można podzielić, biorąc pod uwagę sposób obróbki wykorzystanego na nie drewna. Według tego kryterium można wyróżnić ich cztery typy:

Elewacje z bali – w tym przypadku są to po prostu nagie ściany domu wybudowanego z drewnianych bali. Nie sposób odmówić im uroku, a dodatkową zaletą jest brak kosztów związanych z wykończeniem elewacji.
Elewacje z desek – chyba najbardziej popularna opcja polegająca na obłożeniu całych ścian zewnętrznych lub ich fragmentów deskami. Same deski mogą mieć różną szerokość oraz grubość i układać się poziomo lub pionowo. Deski elewacyjne montuje się na płasko lub pod kątem 45°. Ważne jest, by zostawić między nimi nieco odstępu, żeby materiał mógł swobodnie „pracować”. Deski elewacyjne pozwalają osiągnąć różne efekty wizualne, zależnie od ich szerokości – ciekawie prezentuje się np. mieszanie bardzo szerokich poziomych desek na elewacji parteru z wąskimi pionowymi na piętrze.
Elewacje z gontów – gonty to małe deseczki o klinowatym kształcie, które układa się w rzędach na zakładkę – efekt końcowy przypomina nieco łuski, zwłaszcza gdy zdecydujemy się na gonty o zaokrąglonym dolnym brzegu. Materiał ten sprawdza się bardzo dobrze zarówno na dachach, jak i ścianach. Gont jest trwały i odporny na uszkodzenia mechaniczne – może przetrwać wiele lat bez większych ubytków. Gonty mogą być cięte lub łupane, co nada im jeszcze bardziej naturalnego wyglądu. Tradycyjnie gonty wytwarza się z drewna iglastego (zwłaszcza modrzewia), ale popularne są także te produkowane z drzew liściastych, szczególnie dębu.
Elewacje z płyt wiórowych – elewacja z drewna może też być wykonana z dużych płyt powstałych z drewnianych wiórów lub materiałów drewnopodobnych. Płyty elewacyjne mogą mieć całkiem spore rozmiary, dzięki czemu nie trzeba ich będzie dużo do pokrycia całej elewacji – można więc na nich sporo zaoszczędzić, zwłaszcza jeśli postawimy na materiał drewnopodobny. Oczywiście naturalne drewno będzie prezentować się znacznie lepiej. Pewnym kompromisem może być oklejenie tanich sklejkowych płyt drewnianym fornirem.

Popularne gatunki drzew na elewację drewnianą

Wśród najpopularniejszych rodzajów drewna na elewację znajdziemy zarówno rodzime, dość pospolite gatunki, jak i drewno egzotyczne pochodzące z różnych zakątków świata. Oto zestawienie kilku często wybieranych opcji:

Sosna zwyczajna i świerk pospolity

Zdecydowanie najtańsza opcja – zarówno drewno sosny, jak i świerka jest bardzo łatwo dostępne i tanie w produkcji. Oba gatunki są stosunkowo lekkie i miękkie, co ułatwia ich obróbkę. Nie znaczy to jednak, że są nietrwałe – cechują się bardzo dobrą wytrzymałością na rozmaite obciążenia, a duża zawartość żywicy (zwłaszcza w sośnie) nadaje im dużej trwałości.

Modrzew

Modrzew jest trwały, łatwy w obróbce i łatwo schnie. Charakterystycznie małe przyrosty roczne zapewniają mu dużą wytrzymałość, a jego drewno o czerwono-żółtawym zabarwieniu pięknie się starzeje. Trzeba jednak pamiętać, że niezabezpieczone będzie się z czasem odbarwiać na różne kolory, zależnie od strony świata – stary, niekonserwowany modrzew będzie srebrnoszary lub czarnobrunatny.

Świerk skandynawski

Cechuje się bardzo jasną, lekko żółtawą barwą drewna, które jest dość często nazywane drewnem białym. Od naszego rodzimego świerka odróżnia go przyjemniejsza dla oka faktura oraz mniejsze przyrosty roczne. Świerk skandynawski wytwarza też mniej gałęzi, co oznacza mniej sęków i bardziej wytrzymały materiał.

Cedr czerwony zachodni

Nazywane też cedrem kanadyjskim drzewo iglaste, które tak naprawdę nie jest w ogóle cedrem – to dobrze nam znany żywotnik olbrzymi. Zabarwienie drewna może mieć różne odcienie od beżowego po ciemnobrązowy, jednak z upływem lat staje się srebrnoszare. Dzięki temu, że gatunek ten jest przystosowany do klimatu podbiegunowego, jego drewno cechuje się niezwykłą odpornością na warunki atmosferyczne – przykładowo fasada z niezabezpieczonych desek elewacyjnych pozostanie funkcjonalna przez ok. 60 lat.

Tatajuba

Tatajuba to coś dla poszukiwaczy drewna egzotycznego – gatunek pochodzi z Ameryki Południowej i charakteryzuje się piękną miodową barwą drewna, która z czasem przechodzi w ciemnobrązowy kolor. To drewno egzotyczne cechuje się odpornością na wilgoć, ścieranie i zmienne temperatury, przez jest często wybierane jako materiał wykończeniowy na domy położone blisko zbiorników wodnych.

Zalety i wady drewnianej elewacji

Jak każde inne rozwiązanie kwestii elewacji, drewno ma swoje mocne i słabe strony. Oto one:

Zalety:

Bardzo dobre walory estetyczne, zwłaszcza gdy wybierzemy gatunek drewna o pięknym rysunku lub niecodziennym kolorze. Dotyczy to również kompozytowych paneli i desek elewacyjnych, które dodatkowo pozbawione są sęków;
Uniwersalność – drewniane elementy pasują praktycznie do każdego stylu i współgrają z wieloma innymi materiałami (np. cegłą, szkłem, czy naturalnym kamieniem);
Duża izolacyjność cieplna – drewniane domy szybciej się nagrzewają i wolniej oddają ciepło;
Odporność na uszkodzenia i warunki atmosferyczne, zwłaszcza przy odpowiednim zabezpieczeniu;
Duża różnorodność dostępnych materiałów.

Wady:

Konieczność regularnej pielęgnacji – elewację drewnianą trzeba poddawać regularnym zabiegom pielęgnacji i impregnacji, pozwalającym zachować właściwości drewna. Bez tego stosunkowo szybko może stracić kolor i ulec odkształceniom. Dużo zależy tutaj od gatunku drewna – przykładowo drewno świerkowe jest o wiele delikatniejsze niż dębowe deski. Należy też pamiętać, że takie zabiegi można przeprowadzać tylko latem, gdyż drewniane elementy trzeba dokładnie wyczyścić i wysuszyć przed malowaniem impregnatem.
Wysoki koszt niektórych gatunków drewna – bardziej egzotyczne gatunki lub te o specjalnych właściwościach (np. wyższej odporności na wilgoć) mogą być wielokrotnie droższe od standardowych materiałów budowlanych.

Ile kosztuje montaż elewacji drewnianej?

To, ile zapłacimy za drewnianą elewację zależy przynajmniej od kilku czynników – najbardziej istotne z nich to rodzaj materiału (deski, gonty, panele itp.), gatunek drewna, wielkość budynku i robocizna. Ceny mogą być bardzo zróżnicowane i zależne od regionu kraju.

Przykładowo koszt zakupu desek elewacyjnych z rodzimych gatunków kształtuje się na poziomie ok. 150-280 zł za m2, a montaż elewacji z naturalnego drewna wraz z potrzebną warstwą izolacji pochłonie ok. 160-280 zł/m2. Trzeba do tego też doliczyć materiały mocujące oraz impregnat. Podliczając wszystkie te wydatki, orientacyjne koszty montażu elewacji drewnianej z desek zaczynają się od ok. 400 zł/m2.

Elewacja z naturalnego drewna – podsumowanie

Drewniana elewacja to bez wątpienia bardzo dobra opcja zarówno pod względem estetycznym, jak i właściwości cieplnych – drewniane domy nie tylko pięknie się prezentują, ale też łatwiej i szybciej się nagrzewają, a przy tym zatrzymują ciepło wewnątrz na dłużej. Odpowiednio zaimpregnowane deski czy gonty będą zabezpieczone przed warunkami atmosferycznymi i uszkodzeniami mechanicznymi, zachowując swoje właściwości przez długie lata. Mimo że wciąż sprawia wrażenie elitarnej, elewacja wykonana z tego naturalnego materiału nie jest tak droga, jak mogłoby się wydawać – ceny są porównywalne z innymi dostępnymi obecnie materiałami dobrej jakości.

Podsumowanie

Domy drewniane

Choć domki letniskowe, całoroczne i mieszkalne na pierwszy rzut oka mogą wyglądać tak samo, to jednak charakteryzują je różne cechy.

5/5 - (11 votes)